Im więcej informacji pojawia się na oryginalnej etykiecie ponad minimalnie wymagalne prawem elementy – tym lepiej. Przyzwoity producent dba o jak najszerszą informację. I tak etykieta powinna zawierać:

• maksymalną listę składników uporządkowaną malejąco wg. wagi, tj. uszeregowanych w kolejności od składnika najistotniejszego wagowo (tzn. że jest/powinno go być najwięcej w składzie) do najmniej istotnego.
• analizę gwarantowaną
• informację, czy jest to pokarm kompletny czy uzupełniający
• określenie dla jakiego gatunku i wieku zwierzęcia przeznaczona jest karma
• dane producenta oraz importera
• datę ważności
• datę produkcji
• numer serii
• wagę produktu
• dawkowanie
• karmy BIO- dodatkowo numer certyfikatu

W analizie producent zobowiązany jest podać wyrażoną procentowo gwarantowaną minimalną zawartość białka i tłuszczu oraz gwarantowaną maksymalną zawartość popiołu, włókna oraz wody.

Uwaga! Ponieważ producent nie ma obowiązku podać informacji ile karma zawiera węglowodanów oraz jaka część białka i tłuszczu jest pochodzenia zwierzęcego, a jaka roślinnego – więc zazwyczaj takich cennych informacji nie podaje. A szkoda – bo właśnie w tej informacji tkwi istota jakości karmy. Dlatego przy porównywaniu karm nie wolno brać pod uwagę wyłącznie procentowej zawartości białka i tłuszczu. Koniecznie przypatrz się więc także składowi i pochodzeniu składników– to tutaj znajdziesz odpowiedź czy białko i tłuszcz są cenne, bo pochodzą z mięsa zwierząt, czy też tanie i ciężkostrawne, gdyż ich źródłem są rośliny, których mięsożercy – jakimi są kot i pies – spożywać w dużych ilościach nie powinny. Ile jest w karmie węglowodanów – przeczytaj: Węglowodany – liczby, które ostrzegają!

Niestety, sama informacja o procentowej zawartości białka czy tłuszczu nie daje nam wiedzy o tym, jakiego pochodzenia są te składniki. Z punktu widzenia układów trawiennych psów i kotów istnieje zasadnicza różnica w przyswajalności białka pochodzenia zwierzęcego, a np. białka pochodzącego z kukurydzy. Niektórzy producenci umieszczają informację o pochodzeniu poszczególnych składników, inni nie. Za źródło białka obecnego w karmie odpowiadają przede wszystkim główne składniki, których użyto w procesie jej produkcji – im większa więc zawartość dobrego gatunkowo, czystego mięsa lub szlachetnych podrobów (nie odpadów zwierzęcych), tym procentowo większa część białka będzie pochodzenia zwierzęcego.

Na marginesie rozważań o białku – wśród niektórych właścicieli pokutuje obawa o tzw. przebiałczenie czyli o negatywny wpływ karmienia karmami z wysoką zawartością białka. Otóż teoria ta została zarzucona przez światową weterynarię już wiele lat temu. Psy i koty są mięsożercami przystosowanymi do diety, której niezbędnym i podstawowym składnikiem jest mięso. Ewentualna nadwyżka białka w diecie jest naturalnie i efektywnie zamieniana na energię lub usuwana z organizmu, w przeciwieństwie do węglowodanów, które odkładane są w postaci tłuszczu i mogą prowadzić do otyłości i schorzeń z nią związanych.

Dlatego też wszystkie karmy bytowe uznawane współcześnie przez niezależne międzynarodowe rankingi za najlepsze dostępne karmy na świecie charakteryzują się właśnie wysoką lub bardzo wysoką zawartością mięsa najwyższej jakości i, co za tym idzie, wysoką zawartością białka pochodzenia zwierzęcego.

Zgodnie z zasadami AAFCO, na etykietach wszystkich karm powinny być wyszczególnione ich składniki według wagi, w kolejności malejącej, poczynając od tych, których udział procentowy w karmie jest największy. Jednak i tutaj producenci mają pole do popisu w swoich manipulacjach.

a) Pierwszy składnik na liście składników – czy naprawdę jest głównym składnikiem?

Najprostsza i najczęstsza z nich polega na podawaniu wagi mięsa lub innego wartościowego składnika w stanie wysokiej wilgotności – na tym etapie danego składnika może być istotnie dużo. Jednakże trzeba pamiętać, że w procesie produkcyjnym składniki zostają poddane suszeniu, co znakomicie zmniejsza ich wagę w finalnym produkcie. W efekcie zdarza się tak, że na etykiecie składnik ten wystąpi na pierwszym miejscu jako wagowo najcięższy (bo ważony przed suszeniem), podczas gdy jego rzeczywista zawartość w opakowaniu suchej karmy może być mniejsza niż np. drugiego z wymienionych na etykiecie składników.

Magia liczb ujawnia się także podczas często stosowanego przez producentów karm zabiegu zwanego „rozdzielaniem” (ang. „splitting”). Polega on na podziale istotnego wagowo lecz mało wartościowego składnika na kilka mniejszych. W efekcie, mimo iż sumarycznie stanowią one najcięższy składnik (który na etykiecie powinien wystąpić jako pierwszy, jednoznacznie wskazując na niską jakość karmy), to po rozdzieleniu tego składnika na mniejsze składniki , każdy z nich ważyć będzie stosunkowo niewiele. W ten sposób następuje sztuczne „wypchnięcie” składnika najbardziej wartościowego (zwykle mięsa) na pierwszą pozycję na etykiecie – sugerując podstępnie konsumentowi, że jest to karma wartościowa.

Przykładów takiego działania jest wiele – np. ryż rozdziela się na gluten ryżowy i otręby ryżowe, kukurydzę dzieli się na mączkę kukurydzianą i łupiny itp. Dlatego warto uważnie czytać skład i samodzielnie dokonać zsumowania składników, które już na pierwszy rzut oka zostały poddane sztucznemu rozdziałowi.

Powstaje pytanie – czemu producenci uciekają się do takich zabiegów? Odpowiedź jest prosta: gdybyśmy podjęli się zadania uszeregowania składników używanych do produkcji karm w kolejności od najdroższych do najtańszych, okazałoby się, że najdroższe jest mięso i podroby mięsne (serca, nerki) oraz tłuszcz zwierzęcy.

 Dopiero w dalszej kolejności lokują się produkty uboczne uboju (kości, kopyta itp.), warzywa, owoce oraz zboża. Tak więc im więcej tańszych składników w karmie, tym koszty jej produkcji są niższe. Jednakże producenci doskonale wiedzą, że świadomi swoich wyborów konsumenci poszukują karm, których głównym składnikiem jest mięso. Stąd ich zabiegi w celu wykazania, że to właśnie w ich karmach mięso stanowi podstawowy składnik, choć w rzeczywistości często wcale tak nie jest, a podstawowym składnikiem jest zazwyczaj zboże (najczęściej kukurydza).

b) Węglowodany – liczby, które ostrzegają!

Każdy świadomy właściciel psa lub kota wie o szkodliwości nadmiaru węglowodanów w karmie jego pupila – to właśnie wysoko węglowodanowe karmy odpowiadają za rosnącą populację zwierząt otyłych i w następstwie cierpiących na wiele czasem ciężkich schorzeń organicznych. Otyły pies czy kot niechętnie się rusza, jest mniej aktywny, miewa duszności, a jego stawy i kręgosłup są nadmiernie obciążone. Otyłość może doprowadzić do cukrzycy, niedoczynności tarczycy, kamicy dolnych dróg moczowych czy nadczynności kory nadnerczy i wielu innych groźnych schorzeń, które pogarszają komfort funkcjonowania zwierzęcia, a często znacznie skracają jego życie.

Jak jednak sprawdzić zawartość węglowodanów w karmach, skoro producenci zazwyczaj nie umieszczają takiej pozycji w tabelach analizy gwarantowanej? To proste – wszystko co nie jest białkiem, tłuszczem, popiołem, włóknem i wilgotnością to…..węglowodany!

Jak obliczyć ilość węglowodanów? Skorzystaj z naszego kalkulatora lub zrób obliczenia samodzielnie: odejmij wszystkie elementy wymienione w analizie gwarantowanej od 100% – to, co pozostało to właśnie węglowodany.

Np. 100% – (23% białko+ 15% tłuszcz + 3,5 włókno+ 7% popiół + 10% wilgotność) = 41,5% węglowodanów w tzw. mokrej masie, czyli jeszcze przed procesem obróbki termicznej wszystkich składników.

Ile jest zatem węglowodanów w suchej masie, czyli w opakowaniu suchej karmy, która trzymasz właśnie w ręku? Wystarczy ilość węglowodanów w mokrej masie podzielić przez 90% (czyli 100% – poziom wilgotności). Prawda o ilości węglowodanów brzmi teraz jeszcze bardziej okrutnie – 46%.

Stosując ten prosty sposób możesz także z łatwością obliczyć prawdziwą zawartość białka i tłuszczu w paczce suchej karmy.

Korzystając z naszego przykładu wygląda to następująco: białko 23%/90%= 25% w suchej masie; tłuszcz 15%/90%=16% w suchej masie.

Intuicyjnie zakładamy, że umieszczona na etykiecie nazwa produktu, o ile zawiera w sobie nazwy składników, oznacza, że dana karma złożona jest w całości lub w przeważającej części właśnie z nich. Zobaczmy więc jak to wygląda w praktyce. Posłużymy się materiałem zamieszczonym na portalu www.dogfoodscoop.com. Bazą dla naszych analiz będą zasady oznakowania karm zgodne z zaleceniami AAFCO („The Association of American Feed Control Officials” – amerykańskie stowarzyszenie lokalnych, stanowych i federalnych agencji odpowiedzialnych za regulację sprzedaży karmy i leków dla zwierząt). Zasadom tym odpowiadać będą etykiety większości karm tzw. premium i super premium dostępnych na naszym rynku.

Zgodnie z wytycznymi AAFCO, wszystkie etykiety opisujące skład karmy w samej nazwie produktu (np. Wołowy Przysmak, 95% Łososia etc.) muszą odpowiadać jednej z czterech „Reguł dla Nazw Produktów”:

Poniższa tabela pokazuje prawdziwe znaczenia ukryte za tymi, często zagadkowymi, nazwami produktów oraz ilustruje, jak łatwo jest, znające te zasady, dostrzec różnice.